Ανοιχτή επιστολή για ύλη ΑΣΕΠ

ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ
ΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, ΤΟ ΥΠΕΠΘ ΚΑΙ ΤΟ ΑΣΕΠ

Με μεγάλη ανησυχία παρακολουθούμε τις τελευταίες μέρες, τη φιλολογία γύρω από τη διαρροή της ύλης του επικείμενου διαγωνισμού των εκπαιδευτικών του ΑΣΕΠ, για τον κλάδο των φιλολόγων (ΠΕ02). Κι αυτό γιατί πέρα από το ηθικής, αλλά και αξιοκρατικής τάξης ερώτημα του αδιάβλητου του διαγωνισμού, το οποίο κλονίζεται από τέτοιου είδους περιστατικά, ανακύπτει και το μείζον ερώτημα της επιστημονικής ουσίας του. Έτσι, σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, η διατύπωση της ύλης είναι παρεμφερής με αυτή του διαγωνισμού του 2007, ενώ ως προς τον όγκο της –έπειτα από κάποιες προσθαφαιρέσεις– καταλήγει στην αύξησή της, παρά τις δηλώσεις του προέδρου του ΑΣΕΠ, προ διμήνου, που αναγνώριζαν την υπέρμετρη επιβάρυνση των φιλολόγων. Το στοιχείο αυτό θέτει για άλλη μια φορά το ζήτημα της ποιότητας, της λειτουργικότητας και των προσανατολισμών του διαγωνισμού.

Όσοι και όσες υπογράφουμε το κείμενο αυτό, έχουμε γευθεί την εμπειρία του προηγούμενου διαγωνισμού του ΑΣΕΠ για τους εκπαιδευτικούς, ενώ άλλοι / άλλες ετοιμαζόμαστε ήδη για τον επόμενο (χωρίς να γνωρίζουμε ακόμη την ακριβή …εποχή διεξαγωγής του). Ταυτόχρονα όμως, έχουμε αποφασίσει να αφιερώσουμε πολύ κόπο, χρόνο και χρήμα, αλλά ακόμη περισσότερο μεράκι και δημιουργικότητα, στη θεραπεία μίας εκ των επιστημών που υπάγονται στα γνωστικά πεδία, στα οποία καλείται να αντεπεξέλθει εξεταστικά ο / η υποψήφιος / -α φιλόλογος, στην επιστήμη της ιστορίας.

Υπό τη διπλή αυτή ιδιότητά μας λοιπόν, του / της υποψήφιου / -ιας του διαγωνισμού του ΑΣΕΠ και του / της νέου / νέας επιστήμονα ιστορικού, έχουμε έρθει αντιμέτωποι / -ες με την παντελή απουσία στοιχειωδών επιστημονικών όρων άρθρωσης της εξεταστέας ύλης, αλλά και της διατύπωσης των θεμάτων στον τελευταίο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ. Με δυο λόγια, όταν η ύλη περιλαμβάνει «τη γη, το σύμπαν και τα πάντα» θεωρούμε τουλάχιστον εμπαιγμό οι απαντήσεις να μοιάζουν με ψύλλο στα άχυρα. Νομίζουμε άλλωστε, πως δεν είναι τυχαίο ότι τα μεγαλύτερα ποσοστά αποτυχίας –και ιδιαίτερα στον τελευταίο διαγωνισμό– εμφανίζονται στο γνωστικό αντικείμενο της ιστορίας, ενώ το γεγονός ότι αυτό ισχύει και για συναδέλφους μεταπτυχιακούς φοιτητές / -τριες και υποψήφιους διδάκτορες ιστορίας δεν αφήνει περιθώρια για εύκολους αφορισμούς περί «ανιστόρητων εκπαιδευτικών».

Θυμίζουμε εδώ τις κουτοπόνηρες ερωτήσεις του τύπου : σε ποιο καθεδρικό ναό κηρύχτηκε για τελευταία φορά η ένωση των δύο εκκλησιών (ορθόδοξης και καθολικής, με τη διατύπωση να παραπέμπει ευθέως στη Φλωρεντία) ή ποιοι έστησαν μνημείο στη Χαιρώνεια. Ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών που παραπέμπουν σε «παγίδες» τηλεπαιχνιδιών και ελάχιστη έως ανύπαρκτη σχέση έχουν με την καλλιέργεια ιστορικής συνείδησης ή την (υποτιθέμενα «αντικειμενική») αξιολόγηση της ικανότητας του εκπαιδευτικού, ενώ δυστυχώς δεν αποτελούν την εξαίρεση, αλλά είναι ενδεικτικές της φιλοσοφίας του διαγωνισμού. Μιας φιλοσοφίας που ως βασικό της μέλημα έχει να βάλει «τρικλοποδιά» στον / στην υποψήφιο / -α και να «αποδείξει» την ανεπάρκειά του / της.

Από την άλλη, είναι σαφές ότι η απουσία μιας σαφώς οριοθετημένης ύλης και των αντίστοιχων συγγραμμάτων τα οποία θα μπορούσαν να αποτελέσουν την αποκλειστική πηγή άντλησης των γνωστικών εφοδίων για το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, δεν οφείλεται στις όποιες «επιστημονικές απαιτήσεις» του διαγωνισμού, η σαθρότητα των οποίων είναι, νομίζουμε, προφανής. Αντίθετα, οι λόγοι διαιώνισης αυτής της κατάστασης θα πρέπει μάλλον να αναζητηθούν στη βιομηχανία παραγωγής και πώλησης βοηθητικών εγχειριδίων για το διαγωνισμό, τα περισσότερα από τα οποία γράφονται κυριολεκτικά στο πόδι…

Καλούμε όλους τους αρμόδιους φορείς να προβούν σε νέα επεξεργασία της ύλης του διαγωνισμού, με δραστική μείωσή της και ταυτόχρονο ορισμό των εγχειριδίων για τις εξετάσεις. Επιπλέον, απαιτούμε την έγκαιρη ανακοίνωση της νέας ύλης, καθώς και της ημερομηνίας διεξαγωγής του διαγωνισμού. Οι όποιες αντιρρήσεις στη βάση της έλλειψης χρόνου, μόνο ως προσχηματικές θα εκληφθούν, δεδομένου ότι 14 περίπου μήνες μετά τον τελευταίο διαγωνισμό, η ύλη που …διαρρέει είναι παρεμφερής με την προηγούμενη.

ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ
Γιάννης Βαμιεδάκης, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Στέφανος Βαμιεδάκης, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Παναγιώτης Ζεστανάκης, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Θωμάς Καλέσιος, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Αλέξανδρος Κατσιγιάννης, μεταπτυχιακός φοιτητής παιδαγωγικής της ισότητας των φύλων (με ειδίκευση στη σχολική ιστορία) στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Δέσπω Κριτσωτάκη, υποψήφια διδάκτορας νεότερης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Δήμητρα Λαμπροπούλου, υποψήφια διδάκτορας σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθήνας
Παρασκευάς Ματάλας, υποψήφιος διδάκτορας νεότερης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Παύλος Μούλιος, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Άκης Παλαιολόγος, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Κώστας Παλούκης, υποψήφιος διδάκτορας νεότερης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ελένη Παπαμακαρίου, μεταπτυχιακή φοιτήτρια σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Πάρις Παπαμίχος – Χρονάκης, υποψήφιος διδάκτορας νεότερης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Νίκος Ποταμιάνος, υποψήφιος διδάκτορας νεότερης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ειρήνη Ρενιέρη, υποψήφια διδάκτορας νεότερης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Παναγιώτης Σταθόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής αρχαίας ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Δώρα Τζήκα, μεταπτυχιακή φοιτήτρια ιστορικής παιδαγωγικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Χρήστος Τσάκας, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης
Κώστας Φραδέλλος, μεταπτυχιακός φοιτητής σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο ΚρήτηςΒασιλική Χάλαζα, μεταπτυχιακή φοιτήτρια σύγχρονης ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας